Muzeum Ziemi Złotowskiej

Ksiądz Bolesław Domański zmarł 21 kwietnia 1939 roku w Berlinie. W tym tygodniu przypada zatem 85. rocznica tego wydarzenia. Jedne z ostatnich jego słów brzmiały: „Lud polski się nie da!”. Czy Ksiądz Patron odszedł z tego świata z przyczyn naturalnych? A może do jego śmierci przyczyniły się osoby trzecie?

Do 19 lutego można było zgłaszać uwagi do planu zmian podstaw programowych, które zaproponowało Ministerstwo Edukacji Narodowej. Także w naszym regionie wywołały one ożywioną dyskusję i sprzeciw niektórych środowisk. Przykładem Krajniacy, którzy pielęgnują tradycję „Rodła”. "To próba odcięcia od korzeni młodego pokolenia" – mówi jeden z jego przedstawicieli. Co budzi takie kontrowersje?

Jesienią 2020 r. szef Komitetu Śledczego FR Aleksandr Bastrykin utworzył specjalny departament ds. "denazyfikacji". Jego celem było badanie spraw związanych z "rehabilitacją nazizmu" i "zniekształcaniem historii". W kontekście Polski ciekawe jest to drugie sformułowanie. Odnosi się bowiem np. do usuwania sowieckich pomników. 13 lutego 2024 roku portal „Медиазона” opublikował listę poszukiwanych za tego rodzaju "przestępstwa". Zestawienie powstało na podstawie listów gończych, które znajdują się w bazie danych na stronie MSW Rosji. Znaleźli się w nim znani politycy, dziennikarze, a nawet blogerzy. Na liście nie zabrakło również Polaków.

Pamięć o niektórych bohaterach umiera wraz z nimi. Czasami jednak udaje się ją wskrzesić. Tak stało się w przypadku ks. Jana Pozorskiego, który przyszedł na świat 18 października 1876 roku w Krajence (powiat złotowski). W 2020 roku przypomniałem o życiu i dokonaniach tego duchownego w publikacji "Krajeńskie drogi do Niepodległej". Od tamtej pory byłem na dwóch wykładach o Powstaniu Wielkopolskim i jego Bohaterach, które miały miejsce w Muzeum Ziemi Złotowskiej. Na żadnym z nich nie wspomniano o ks. Janie Pozorskim. Dlatego postanowiłem napisać ten artykuł, który ukazuje się w ramach cyklu: „Duchowieństwo z Krajny”.

Adam Sznejfeld, senator wybrany z naszego okręgu wyborczego, wysłał niedawno pismo do premiera Donalda Tuska. Domaga się w nim karania za tzw. „mowę nienawiści” i ścigania takich przypadków z urzędu. Ponadto wprowadzenia „rozszerzonej ustawowej definicji mowy nienawiści”. Zapewne szef rządu jeszcze nie zdążył na niego odpowiedzieć, a już sędzia Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe skazał jednego z członków Fundacji Pro-Prawo do Życia na rok ograniczenia wolności i zapłatę nawiązki w wysokości 15 tys. zł, mimo że ten przytoczył publicznie tylko to, co przeczytał w zachodnich czasopismach medycznych. W jakim kierunku to wszystko pójdzie? Odpowiedź przynosi historia. Sięgnijmy zatem do czasów, w których m.in. ojciec eurodeputowanego Włodzimierza Cimoszewicza (Koalicja Europejska PO PSL SLD .N Zieloni) i brat Adama Michnika budowali na ziemiach polskich komunistyczny totalitaryzm. Jak wówczas wyglądała walka z mową nienawiści?

Święta Narodowe powinny mieć swoją rangę. W zasadzie każdy z nas powinien w nich uczestniczyć. Można to przecież zrobić chociażby symbolicznie. Przykładem wywieszenie flagi narodowej. Od osób publicznych należy jednak wymagać czegoś więcej. Aspirują przecież do miana elit, a poza tym pobierają wysokie apanaże z tytułu zasiadania w różnych gremiach. Tymczasem ich zachowanie przybiera czasami żenujący charakter. Tym razem popis dali radni Rady Miejskiej w Złotowie. Mowa o tych samorządowcach, którzy nie wzięli udziału w obchodach 105. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Odbyły się one 27 grudnia 2023 roku na Placu im. Ignacego Jana Paderewskiego w Złotowie.

Powstanie Wielkopolskie to szczególny zryw narodowy w historii Polski. Jego wyjątkowość polega na tym, że był to czyn zbrojny zakończony sukcesem. Przy kolejnych obchodach rocznic (wybuch 27 grudnia 1918 - Poznań, symboliczne zakończenie 16 lutego 1919 – pokój w Trewirze) wspomina się z reguły polityków z nim związanych (np. Ignacego Jana Paderewskiego), jego dowódców (np. Stanisława Taczaka) i najważniejsze bitwy (np. o poznańską „Ławicę”). W cieniu tego pozostają zwykli żołnierze. Z reguły nie wymienia się ich z nazwiska. To sprawia, że pozostają anonimowi także w lokalnych społecznościach. Do tego grona należy Maksymilian Olszewski, którego dane personalne w dokumentach archiwalnych brzmią z niemiecka: Max Olschewski urodzony w Krojanke.

Muzeum Ziemi Złotowskiej zaprasza na wykład Jerzego Jelonka pt. “Powstanie Wielkopolskie 1918-1919”. Odbędzie się on 27 grudnia 2023 (środa), godz. 17:00 w Kaplicy Pamięci (ul. Staszica) w Złotowie. Wstęp wolny.

"Karnawał Solidarności" zakończył się w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku, kiedy to junta gen. Wojciecha Jaruzelskiego, naruszając ówcześnie obowiązujące prawo, wprowadziła stan wojenny na terenie PRL-u. Po drugiej stronie barykady znalazła się m.in. poetka Marianna Bocian (absolwentka Technikum Przemysłu Młynarskiego w Krajence z 1962 roku), która na wieść o zawiązaniu się wojskowej dyktatury napisała krótki wiersz.

W 2023 roku obchodzimy setną rocznicę utworzenia V Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech. Z tej okazji ukazała się publikacja „Śladami Rodła – Leksykon Złotowszczyny”. Czas na tradycyjną recenzję.